De cijfers zijn hard: in België stappen elk jaar ongeveer 2.000 mensen uit het leven. Met 17 op 100.000 inwoners ligt dat gemiddelde een flink stuk hoger dan het EU-gemiddelde van 11 op 100.000. En dat is zonder de pogingen tot zelfdoding gerekend. Die zijn veel moeilijker in kaart te brengen, maar volgens schattingen liggen die cijfers nog eens 10 tot 20 keer hoger.
Tot voor kort moesten mensen die een suïcidepoging achter de rug hadden zelf voor alle medische kosten opdraaien. Daar wilde federaal parlementslid Els Van Hoof (CD&V) verandering in brengen. Volgens haar is het ook meer dan enkel een financiële kwestie.
Vicieuze cirkel
Aan de meeste pogingen tot zelfdoding gaat een langdurige periode van psychisch lijden vooraf. Als die poging onsuccesvol eindigt, begint voor de patiënten een lange weg naar herstel. “Na een suïcidepoging in het ziekenhuis belanden, zorgt al voor een zware mentale klap”, aldus Els Van Hoof, die het wetsvoorstel voor de Kamercommissie bracht. “Vaak krijgen deze mensen nadien nog een fikse rekening gepresenteerd. Gezien de vicieuze cirkel van armoede en psychische problemen, verergeren deze financiële zorgen nog eens de kwetsbare toestand van de betrokkene.”
Intens schuldgevoel
“Veel mensen met suïcidale gedachten kampen al met een intens schuldgevoel tegenover hun familie, hun omgeving of de samenleving. Doordat verzekeraars bepalen dat ziekenhuiskosten niet gedekt worden vanwege een opzettelijke daad, wijzen zij die mensen met de vinger. Zij worden veroordeeld en financieel gestraft. Het duwt hen alleen nog dieper de put in. We moeten deze mensen juist ondersteunen en helpen bij hun genezing.”
Nieuwe wet en voorwaarden
Van Hoof is geslaagd in haar opzet. Haar wetsvoorstel is goedgekeurd. Sinds 1 november 2024 dekt de hospitalisatieverzekering de kosten na een suïcidepoging én mag uw verzekeringsmaatschappij geen bijpremies meer aanrekenen. Dit geldt zowel voor bestaande verzekeringscontracten als voor nieuwe.
Er zijn wel wat aandachtspunten:
- U bent bij wet verplicht om een eventuele poging tot zelfdoding te melden bij onderschrijving van een ziekteverzekeringsovereenkomst.
- Deze nieuwe wet geldt enkel voor ziekteverzekeringsovereenkomsten. Bij een verzekering gewaarborgd inkomen kunnen er wel nog weigeringen of bijpremies mogelijk zijn.
- En bij een schuldsaldoverzekering moet de verzekeraar dekking verlenen als de zelfdoding minimaal één jaar na de aanvang van de polis gebeurt.
Wie met vragen zit over zelfdoding, kan telefonisch terecht bij Tele-Onthaal op het gratis nummer 106 of bij de Zelfmoordlijn op het nummer 1813.