Home - Contact

Nieuwe code van de openbare weg: wat verandert er?

Datum: 30-10-2024

De wereld verandert elke dag. Ook de gekende wegcode uit 1970 krijgt in het najaar van 2025 eindelijk een stevige opfrissing en schakelt daarbij een versnelling hoger. Of net lager: Koning Auto krijgt minder noten op z’n zang om de verkeersveiligheid te bevorderen. Fietsers en voetgangers krijgen dan weer extra voorrang. We bestuderen de U-turn van de wetgever en belichten de belangrijkste wetswijzigingen.

De Wegcode gaat al een hele tijd mee. En hoewel hij doorheen de jaren al honderden wijzigingen heeft ondergaan, kwam er nog nooit een echte heruitgave van het wetboek. Tot nu! Het doel van de nieuwe code van de openbare weg? De actieve mobiliteit van fietsers en voetgangers bevorderen, de verkeersveiligheid versterken en zorgen voor duidelijkheid. Maar ook: alle weggebruikers een rechtmatige plek geven op de openbare weg om zo mensen aan te sporen vaker op hun fiets te stappen of te voet te gaan. En er komen nieuwe (soms genderneutrale) verkeersborden. Met andere woorden: meer evenwicht in het verkeer. Op alle vlakken.

Te voet op pad

Voetgangers zijn dan misschien wel de slakken van het verkeer, de nieuwe code geeft ze alle vrijheid. Zo mogen ze bijvoorbeeld op verschillende ingewikkelde kruispunten diagonaal oversteken om tijd te besparen. Alle wachtende voetgangers krijgen dan tegelijk groen en mogen diagonaal het kruispunt oversteken. Let dus op voor het nieuwe verkeerslicht ‘vierkant groen voor voetgangers’.
Daarnaast mag parkeren met de (brom)fiets op het voetpad alleen nog als er minstens anderhalve meter vrije ruimte overblijft voor wandelaars. Zo krijgt de voetganger een stuk meer (adem)ruimte.

Opmars fietsers

Elektrische fietsen, speedpedelecs, fietsvergoedingen … Wat de reden ook mag zijn: het aandeel van de fietsers in het verkeer is sinds de invoering van de oude wegcode met 80 procent gestegen. Zij mogen daarom ook het kruispunt diagonaal oversteken bij het licht ‘vierkant groen voor fietsers’.
Wanneer de rijbaan te smal is voor een fietspad, kan een gemeente via een verkeersbord toelaten dat fietsers – die het op de rijbaan te gevaarlijk vinden – op het trottoir fietsen. En jonge fietsers mogen nu tot 11 jaar (in plaats van 9) op het trottoir rijden.
Nog een opmerkelijke verandering: u bent al een ‘groep’ als u met tien fietsers bent en mag dan dus op de openbare weg fietsen, twee aan twee. Voorheen was dat vijftien, maar die limiet leverde heel wat drukte op het fietspad op. Koning Fiets est arrivé!

Speedpedelecs en snelle elektrische fietsen, tot 45 km/u, krijgen bovendien toegang tot voetgangerszones en speelstraten, waar ze stapvoets mogen rijden met respect voor de andere weggebruikers. Heeft u een bromfiets klasse B? Dan rijdt u verplicht op de baan als de maximumsnelheid er 50 km/u bedraagt. U zal daarbij netjes op de rechterkant van de rijbaan moeten blijven.

Motoren in het gareel

De tijd dat motorfietsen overal en altijd mogen inhalen, is verleden tijd. Ook zij moeten zich nu aan het inhaalverbod houden, net zoals auto’s. Ze mogen dan wel weer gebruikmaken van de veiligheidsstrook die ontstaat bij files. Parkeren doet u als motorrijder niet meer dwars, maar in het verlengde van de rijbaan. Gedaan met dwarsliggers!

Auto’s mogen dimmen

Daar waar Koning Auto in 1970 de hele weg mocht inpalmen, kent de nieuwe code voor de openbare weg minder genade. De wetgever is ervan overtuigd dat auto’s de boosdoeners van het verkeer zijn. De gordelplicht wordt daarom stevig aangehaald: als een (meerderjarige) passagier de gordel niet of niet correct draagt, levert dat een boete voor zowel de passagier als de bestuurder op.
Om de veiligheid verder op te krikken, moet u straks verplicht de lichten van de auto aanzetten wanneer de zichtbaarheid minder dan 100 meter ver is. En wanneer u als autobestuurder een fietser of voetganger inhaalt, moet u (buiten de bebouwde kom) één tot anderhalve meter afstand houden van zowel de voetganger als de fietser. Het systeem van alternerend parkeren, bijvoorbeeld links van de 1ste tot de 15de van de maand en rechts tot het einde van de maand, krijgt tot slot definitief rood licht.

Zoals steeds in het verkeer, vraagt ook deze ingrijpende wetswijziging een aanpassing bij alle weggebruikers. We onthouden vooral dat voetgangers en fietsers meer mogen, terwijl auto’s wat vaker op de rem moeten gaan staan. Geen onlogische keuze om het aantal verkeersdoden stevig terug te dringen …